Plan van aanpak Echt-Susteren Energie Coöperatie in relatie tot Roadmap (Versie 2-2017/10)

1. Inleiding

De Echt-Susteren Energie Coöperatie (ofwel ESE) is sinds februari 2017 gestart met haar activiteiten. Inmiddels heeft de eerste evaluatie binnen het bestuur plaats gevonden. Een aantal activiteiten zijn conform het plan uitgevoerd, een aantal anderen (nog) niet.
Gerealiseerd zijn:

Statuten van ESE zijn gepasseerd
Huisstijl is vastgelegd
Website is gerealiseerd
Energiemarkt besparing is succesvol georganiseerd
Inventarisatie gemeenschapshuizen is gerealiseerd

De zaken die gezien de tijdsplanning in het PvA d.d. 2-5-2017 niet in 2017 gehaald zijn betreffen:
- Inventarisatie scholen
- Inventarisatie bedrijven
- Pilot buurtkracht.

Geconstateerd kan ook worden dat de werkgroepen (WG) op een laag pitje gedraaid hebben. Alleen de WG zonne-energie en warmte hebben regelmatige bijeenkomsten gehad.
Het bestuur heeft met te weinig capaciteit en met een gebrek aan actieve werkgroep leden te weinig focus kunnen geven aan de ontwikkeling van het beleid voor de komende jaren. Er is veel informatie vergaard, maar deze is onvoldoende gestructureerd tot beleid omgevormd.

De inspanning zal dan ook gericht moeten zijn op:
a. Formeren van een krachtig bestuur (momenteel bestaat dit bestuur nog maar uit 4 personen (H. Meuwissen, F. Scheres, F. Kox en L. Goossens), nadat tijdens en na de evaluatie zich 2 bestuursleden bedankt hebben.
b. Formeren van zelfsturende werkgroepen met een voorzitter/secretaris.
Het zal van het aantal deelnemers van deze werkgroepen afhangen hoeveel en welke werkgroepen geformeerd gaan worden.

Het eerste PvA stond in het teken van het realiseren van een aantal activiteiten uit de Roadmap van het gemeentebestuur. Het spreekt voor zich dat de coöperatie de morele plicht heeft om de nog twee uitstaande activiteiten van deze roadmap in de eerste helft van 2018 te realiseren. Het betreft hier het organiseren van een 2^de energiemarkt en het uitvoeren van een aantal scans (waarvoor de eerste aanzet reeds is gegeven) .
Voor het overige zal dit PvA meer invulling moeten geven voor het beleid in de toekomst, waarbij het ontwikkelen van een businessplan voor de komende 4 jaren van evident belang is.
Zaken die hierbij de aandacht verdienen zijn:
- Besparing;
- Opwekking via zonne-energie;
- Bewustwording.

2. Activiteiten gelieerd aan de Roadmap

A. Stimuleren verduurzaming eigenaar-bewoners

In de Roadmap Energie is de opdracht als volgt geformuleerd:

“In samenwerking met lokale ondernemers, banken en gemeente worden informatiemarkten over zonnepanelen en isolatie georganiseerd zodat de particuliere woningeigenaar zich in de volle breedte (technisch, financieel enz.) kan laten informeren over zonnepanelen en isolatiemaatregelen (wat is er op de markt, welke bedrijven, wat kost het, terugverdientijd etc.). Bijkomend effect is dat de lokale economie hiermee kan worden gestimuleerd”.

De eerste energiemarkt is georganiseerd op 30 september 2017. De tweede energiemarkt heeft plaats gevonden en was geënt op duurzame energie, met het accent op het toepassen van zonnepanelen per woning en per buurt (PostcodeROOS): particulieren ondersteunen/faciliteren en 1 pilot in een wijk met toepassing van PostcodeROOS.

Het opzetten van een website van ESE was hierbij een belangrijke doelstelling. Deze is gerealiseerd, ofschoon de content nog de nodige aandacht verdient. Uiteraard zullen ook andere kanalen gebruikt blijven worden zoals:
- Lokale huis aan huis bladen
- Weekbladen
- Pagina gemeente in ’t Weakblaad
- Website gemeente en “energie in beeld”.

Er zal een inventarisatie moeten worden gemaakt van alle bedrijven in Echt-Susteren, die op welke wijze dan ook passen binnen de kaders/doelstellingen van de coöperatie. Deze zullen zowel bij de energiemarkt als bij de verdere uitvoering van plannen betrokken worden. Daar waar mogelijk wordt bij opdrachten aan bedrijven binnen onze gemeente de voorkeur gegeven.

B. Stimuleren verduurzaming gemeenschapsgebouwen.
Hierbij zijn 10 scans ondergebracht met een begroot bedrag van € 10.000,=. Uitgangspunt is deze scans als volgt in te zetten:

1. Gemeenschapshuizen 2 scans. Deze scans kunnen dan door vertaald worden naar andere gemeenschapshuizen. Er zijn in Echt-Susteren 13 van deze accommodaties aanwezig, waarvan er een aantal reeds voorzien zijn van panelen ( capaciteit nog onbekend).
Inventarisatie is uitgevoerd. Er zijn gesprekken gevoerd met een 3 tal gemeenschapshuizen. In Nieuwstadt is de investering rond en zullen nog dit jaar 100 panelen worden geplaatst. Het Stift zal onderworpen worden aan een scan, die in november wordt uitgevoerd. In Roosteren is het gemeenschapshuis eigendom van de gemeente. De coöperatie zal moeten bevorderen dat ook hier zonnepanelen door de gemeente gerealiseerd worden. Het betreft hier een capaciteit voor ca. 150 panelen.
2. Schoolgebouwen 2 scans. Hier moet met de inventarisatie nog gestart worden. Wel zijn de eerste contacten met Koningsbosch gepland en kan een inventarisatie gestart worden.
binnen de gemeente Echt-Susteren. Vertaling naar andere schoolgebouwen
kan dan plaatsvinden.
3. De overige 6 scans worden toegewezen aan gemeenschapsgebouwen, die aan de
volgende voorwaarden voldoen:

- Een algemeen nut beogende instelling ( niet in de zin van de wet)
- E-capaciteit > 30.000 kWh
- Middelen aanwezig voor kleine investering (€ 2000,=).

Het persbericht voor een oproep aan de verenigingen is gereed en zal in de loop van november gepubliceerd worden.

Voor alle drie de categorieën geldt, met inachtneming van de geformuleerde criteria, het door de raad geformuleerde principe “Wie het eerst komt, wie het eerst maalt”.

C. Stimuleren collectieve opwek.

Dit lijkt de hoofdtaak van de coöperatie. Om tot een juiste uitvoering van de hoofddoelstelling te komen zullen een aantal uitgangspunten geformuleerd en gepland moeten worden. Het meest geëigende middel hiervoor is een gedegen businessplan, dat de coöperatie voornemen is op te stellen. Hiervoor is professionele ondersteuning noodzakelijk, die ingehuurd zal worden. Zie hiervoor verder onder punt 3.

Opwekactiviteiten waaraan gedacht kan worden:

Stimuleren aanbrengen zonnepanelen op particuliere daken.
Collectieve opwekken via PostcodeRoos. De coöperatief heeft hiertoe reeds contact gelegd met EMEC (Maastrichtse Coöperatie,) die hiertoe reeds plannen voor heeft gemaakt. Stappenplannen zijn hiervoor beschikbaar.
Zonnepanelen op industriële daken. Samen met een industrieel partner hiertoe plannen ontwikkelen. Een uitgebreid rapport is reeds voor handen.
Zonneweiden. Twee plannen staan bij de gemeente en ondernemers op de planning. In overleg met het gemeentebestuur dient de eventuele rol van de ESE nog nader te worden bepaald.
Gemeenschapsgebouwen, scholen en gebouwen in gemeente eigendom zijn in dit plan reeds eerder gememoreerd.
Woningen in bezit van woningverenigingen/coöperaties (bevorderen van toepassen duurzame energie).
Collectieve inkoop duurzame energie. (in een later stadium).

3. Organisatie

In de inleiding is reeds geconstateerd dat het bestuur momenteel niet op volle sterkte is. Tevens is er gebrek aan actieve leden in de werkgroepen. Dit zijn twee belangrijke aandachtspunten voor de korte termijn. Uitbreiding van de personele capaciteit is van essentieel belang. Indien dit niet lukt zal het duidelijk zijn dat de omvang van de activiteiten afgestemd moet worden op het aantal actieve leden.
Het bestuur voert gesprekken over de uitbreiding. De ALV van 13 november zal bepalen welke werkgroepen bemenst gaan worden en welke activiteiten op het programma worden opgevoerd.

Uitgangspunt hierbij is:

Bestuur: 7 leden (Voorzitter, penningmeester, secretaris, 2^de secretaris en 3 leden)
Werkgroep: Minimaal 5 leden met een vaste voorzitter en secretaris. De werkgroep zal hierbij vrij zelfstandig opereren binnen vastgestelde kaders en zo nodig met een vooraf bepaald budget.
Het bestuur richt zich met name op het beleid en de coördinatie, terwijl de werkgroep zo nodig projectgewijs gaat werken. Dit betekent ook dat ieder project een duidelijk begin en einde kan hebben, waardoor inschatting van tijdconsumptie/financiële consequenties helderder worden.

4. Businessplan

Dit een van de hoofdactiviteiten van het bestuur.
Uitgangspunt hierbij is, dat de professional bepaalt wat en hoe, terwijl het bestuur de inhoud redigeert.

Doelstellend voor het businessplan is het gemeentelijk beleid, waarbij ook een gemeenschappelijk doel in de vorm van de hoeveelheid duurzame energie die in een bepaalde tijdspanne gerealiseerd zal worden vastgelegd moet worden ( in termen van :in 2024 wordt in Echt-Susteren 20 % duurzame energie gebruikt). In deze overkoepelende doelstellingen zullen gemeente en coöperatie gezamenlijk moeten optrekken. Het zou goed zijn als er een geformaliseerd overleg tussen gemeente en ESE gerealiseerd wordt. Dit is van essentieel belang voor de afstemming van het beleid en de activiteiten van de gemeente en de ESE.

Een goede planning van deze activiteiten is een voorwaarde, waarbij de capaciteitsbesteding van de vrijwilligers geen geweld wordt aangedaan.

Bij de ontwikkeling van de Roadmap Energie 2.0 (Raadsperiode 2018-2022) wil de coöperatie graag een rol vervullen. Wij willen voorstellen doen aan college en raad die kunnen bijdragen aan een versnelling van de Energietransitie. Ook kan de coöperatie een rol vervullen bij “verkenning kansen voor overige opwek”.

Het businessplan zet de lijnen uit voor ESE in de komende jaren en zou Q4 2018 gereed moeten zijn.
Aansluiting bij het gemeentelijk beleid is, zoals reeds gememoreerd, evident.

5. Begroting

De coöperatie beschikt over een aantal geldelijke middelen, waaruit startend beleid gefinancierd kan worden. Voor 2018 zal een begroting worden geredigeerd door het bestuur. Huidige kaspositie bedraagt ca. € 10.000,=

Naast deze financiële middelen zijn er 3 andere belangrijke begrotingselementen.

1. Capaciteit.
Het slagen van ambitieuze plannen is afhankelijk van ambitieuze capaciteit. Bij gebrek hieraan zal de uitvoering hierop moeten worden afgestemd.

2. Vergaderfaciliteiten.
We gaan ervan uit dat deze door de gemeente op verzoek ter beschikking worden gesteld, zoals reeds nu gebruikelijk is. Ook voorkomende publicaties op website en Weakblaad en ondersteuning bij opstellen van publicaties zijn onontbeerlijk.

3. Ambtelijke ondersteuning.
We gaan hierbij uit van de begrote capaciteiten in de Roadmap (190 uren voor 2 activiteiten) plus 150 uren voor onderdeel C (3 uren per week).
Daarnaast 100 uren ondersteuning communicatie in 2018 t.b.v. bekendmaking ESE, energiemarkten en verdere acties bijv. zonnepanelen (beoordelen artikelen Energie Coöperatie en laten plaatsen in 't Weakblaad en op de website van de gemeente).

6. Planning

De volgende globale planning voor diverse activiteiten wordt vastgelegd.

Completering bestuur: 11-2017
Beleid 2018-2022. Hoofdlijnen: 11-2017
Inventarisatie vrijwilligers: 11-2017
Vasstellen werkgroepen/taken: 11-2017
Plan Energiemarkt 2: 12-2017
Plan Scans gemeenschapsgebouwen: 12-2017
Eerste gemeenschapshuis zonnepanelen: 12-2017
Samenstellen werkgroepen/leden: 12-2017
Updaten, completeren website: 1-2018
Inventarisatie bedrijven: 1-2018
Pilot Buurtkracht: 3-2017
Inventarisatie scholen: 3-2018
Energiemarkt 2: 4-2018
Pilot PostcodeROOS: 4-2018
Inventarisatie geschikte daken: 5-2018
Eerste school zonnepanelen: 5-2018
Businessplan: 10-2018

7. Conclusie

Wij zijn van mening dat Raad en College het beleid bepalen, waarbij de coöperatie gevraagd/ongevraagd advies geeft.
Daarnaast stellen wij voor dat de gemeente de energiecoöperatie faciliteert in de vorm van ambtelijke ondersteuning en vergaderfaciliteiten en het in de Roadmap Energie geraamde budget aan de coöperatie beschikbaar stelt. De coöperatie voert de uit de Roadmap gedestilleerde activiteiten uit en er zal uiteraard financiële verantwoording plaatsvinden en verantwoording over de resultaten op een wijze die door het college geformuleerd wordt.
Concreet gaat de coöperatie aan de slag met de onder 3 en 4 gememoreerde begroting en planning.

Susteren, 31-10-2017

HM/31-10-2017